Franciszek Macherski 1883 - 1940 Bearbeiten

Geboren am 4. Oktober 1883 in Dębie, Sohn von Józef und Katarzyna, geb. Wiencek. Nach Abschluss der Volksschule im Jahr 1896 besuchte er ein Gymnasium in Katowice und nach einem Jahr ein Gymnasium in Bytom, wo er am 3. März 1905 die Matura bestand. In den Jahren 1905 bis 1908 war er Hörer an der Theologischen Fakultät der Universität Wrocławski. Die Priesterweihe erhielt er am 17. Juni 1909. Seine erste Dienststelle war eine Urlaubsvertretung in der Familien-Pfarre und beginnend mit 4. November 1909 wurde er als Vikar in die Pfarre Bielszowice entsandt. Danach wurde er in die Pfarre in Siemianowice versetzt und ab dem 10. Dezember 1910 übernahm er das Vikariat in Siemianowice, wo er die polnische und deutsche Niederlassung der Katholischen Vereinigung der Arbeiter und Arbeiterinnen leitete. Nach fünfjähriger Tätigkeit in Siemianowice wurde er am 27. September 1915 in die Pfarre Wniebowzięcia NMP (Mariä Himmelfahrt) in Wielkie Hajduki (heute: Chorzów Batory) versetzt. Zu jener Zeit litt er an einer Lungenkrankheit (Lungentuberkulose), daher fuhr er 1918 in die Schweiz, in den Kurort Davos, um sich zu kurieren. Nach seiner Rückkehr im Oktober 1918 wurde er als Kaplan in die Einrichtung der Schwestern Boromeuszki in Jastrzębie Zdrój entsandt. Während seiner Predigt zu Weihnachten 1939 sagte er in Richtung der Besatzungsmächte: „[...] andere waren auch vor den Toren Moskaus, allerdings haben sie den Krieg verloren [...]”. Im April 1940 wurde er in Jastrzębie Zdrój festgenommen und zuerst in Rybnik festgehalten, dann ins Konzentrationslager Dachau deportiert. Am 26. Mai 1940 wurde er im Lagerregister als Häftling Nr. 12656 eingetragen. Am 16. August 1940 wurde er ins Konzentrationslager Gusen verlegt, wo er am 31. Oktober 1940 verstarb.

Jerzy Klistała

Jerzy Klistała ist Autor von über 15 Büchern zu polnischen Opfern des Nationalsozialismus zwischen 1939–1945, die Biografien von ehemaligen Häftlingen der „Polenlager“ und von Häftlingen nationalsozialistischer Konzentrationslager enthalten.

Literatur:

Jerzy Klistała, Suplement do Martyrologium: Martyrologium mieszkańców Ziemi Rybnickiej, Martyrologium mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej, Martyrologium mieszkańców Bielska, Białej, Martyrologium mieszkańców Żywca …, herausgegeben 2010.

Urodzony 4. październik 1883 r. w Dębie, syn Józefa i Katarzyny z d. Wiencek. Po ukończeniu w 1896 r. szkoły ludowej uczęszczał do gimnazjum w Katowicach, a po roku przeniósł się do gimnazjum bytomskiego – zdając maturę 3. marzec 1905 r. W latach 1905-1908 był słuchaczem na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Święcenia kapłańskie otrzymał 17. czerwiec 1909 r. Jego pierwszą placówką było zastępstwo wakacyjne w rodzinnej parafii, zaś od 4. listopad 1909 r. otrzymał skierowanie do parafii Bielszowice jako wikariusz. Następnie – przeniesiony do parafii w Siemianowicach, zaś od 10. grudzień 1910 r. objął wikariat w Siemianowicach gdzie kierował polskim i niemieckim oddziałem Katolickiego Stowarzyszenia Robotników i Robotnic. Po pięciu latach pracy w Siemianowicach, 27. wrzesień 1915 r. otrzymał przeniesienie do parafii Wniebowzięcia NMP w Wielkich Hajdukach (obecnie Chorzów Batory). Właśnie w tym czasie, zachorował na płuca (gruźlica płuc) skutkiem czego w 1918 r. wyjechał do Szwajcarii do uzdrowiska Davos, celem podleczenia się. Po powrocie, w październiku 1918 r. został skierowany jako kapelan do zakładu sióstr Boromeuszek w Jastrzębiu Zdroju. Na kazaniu w Boże Narodzenie 1939 r. wypowiedział pod adresem władz okupacyjnych: „[...] inni też byli pod Moskwą, a jednak wojnę przegrali [...]”. Aresztowany w kwietniu 1940 r. w Jastrzębiu Zdroju i wpierw więziony w Rybniku, a stamtąd przetransportowany do KZ Dachau, 26. maj 1940 r. zarejestrowany w obozowej ewidencji jako więzień nr 12656. Od 16. sierpień 1940 r. przeniesiony do KZ Gusen, gdzie zmarł 31. październik 1940 r.

Jerzy Klistała

Bibliografia:

Jerzy Klistała, Suplement do Martyrologium: Martyrologium mieszkańców Ziemi Rybnickiej, Martyrologium mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej, Martyrologium mieszkańców Bielska, Białej, Martyrologium mieszkańców Żywca …, wyd. 2010 r.