Ludwik Wrzoł 1881 - 1940 Bearbeiten

Nach Abschluss der Volksschule von Zabrzeg besuchte Ludwik Wrzoł ein deutsches Gymnasium in Bielsko. Er studierte Philosophie und Theologie im tschechischen Vidnava. Im Jahr 1910 erwarb er dort das Doktorat im Bereich der Bibelkunde. In Vidnava begann er 1904 auch seine pastorale Arbeit. Von dort wechselte er als Katechet nach Bielsko, wo er am öffentlichen Gymnasium auch als Prüfer und Dozent für Soziologie tätig war.

Im Jahre 1910 wurde er Professor der Philosophie, von 1933 bis 1938 war er Rektor des Geistlichen Seminars in Vidnava. Seit seiner Jugend war er Teil der polnischen Nationalbewegung. In seiner Studienzeit war er der Präsident des Priesterseminars Kołko Polskiego (Polnischer Kreis). Er machte sich verdient bei der Aufrechterhaltung des polnischen Geistes in Zaolzie. Während der Nazi-Besatzung war er Administrator der Pfarrei Ligota im Landkreis Bielsko. Am 12. Mai 1940 wurde er verhaftet und im Gestapogefängnis in Cieszyń, Sosnowiec inhaftiert. Am 26. Mai 1940 kam er ins KZ Dachau, wo er die Häftlingsnummer 12368 erhielt. Daraufhin wurde er am 2. August 1940 ins KZ Gusen transportiert, wo er am 30. September 1940 im Lagerkrankenhaus an Erschöpfung starb.

Jerzy Klistała

Jerzy Klistała ist Autor von über 15 Büchern zu polnischen Opfern des Nationalsozialismus zwischen 1939–1945, die Biografien von ehemaligen Häftlingen der „Polenlager“ und von Häftlingen nationalsozialistischer Konzentrationslager enthalten.

Aus dem Polnischen von Katharina Czachor 

Literatur:

Jerzy Klistała: Martyrologium mieszkańców Bielska, Białej, Bystrej, Czechowic, Dziedzic, Jasienicy, Jaworza, Komorowic, Kóz, Mikuszowic, Porąbki, Szczyrku, Wilamowic, Wilkowic, Zabrzega, w latach 1939-1945 – słownik biograficzny [Martyrologium der Bewohner von Bielsko, Bialo, Bystra, Chechowice, Dziedzice, Jasienicy, Jaworzo, Komoromice, Kóz, Mikuszowic, Porąbek, Szczyrek, Wilamowice, Wilkowice und Zabrzeg in den Jahren 1939–1945 – Biografisches Lexikon] (Bielsko-Biała 2008).

After completing primary school in Zabrzeg, Ludwik Wrzoł attended a German grammar school in Bielsko. He studied philosophy and theology in the Czech town of Vidnava. In 1910 he obtained a doctorate in divinity there. In 1904, he also began his pastoral work in Vidnava. He transferred from there as a catechist to Bielsko, where he also worked as an examiner and lecturer in sociology at the state grammar school.

In 1910 he became professor of philosophy; from 1933 to 1938 he was rector of the Department of Theology in Vidnava. He had been part of the Polish national movement since his youth. While still a student he was president of the Kołko Polskiego (Polish Circle) seminary. He made a great contribution to upholding the Polish spirit in Zaolzie. During the Nazi occupation he was administrator of the Ligota parish in the Bielsko district. On 12 May 1940 he was arrested and interned in the Gestapo prison in Cieszyń, Sosnowiec. On 26 May 1940 he was sent to the Dachau concentration camp, where he was given prisoner number 12368. Subsequently, on 2 August 1940, he was transported to the Gusen concentration camp, where he died of exhaustion on 30 September 1940 in the camp infirmary.

Jerzy Klistała

References:

Jerzy Klistała: Martyrologium mieszkańców Bielska, Białej, Bystrej, Czechowic, Dziedzic, Jasienicy, Jaworza, Komorowic, Kóz, Mikuszowic, Porąbki, Szczyrku, Wilamowic, Wilkowic, Zabrzega, w latach 1939-1945 – słownik biograficzny [Martyrology of the inhabitants of Bielsko, Bialo, Bystra, Chechowice, Dziedzice, Jasienicy, Jaworzo, Komoromice, Kóz, Mikuszowic, Porąbek, Szczyrek, Wilamowice, Wilkowice und Zabrzeg in the period 1939-1945 – Biographical Dictionary] (Bielsko-Biała 2008).

Translation into English: Joanna White

Urodzony 27. grudzień 1881 r. w Zabrzegu pow. bielski. Po ukończeniu szkoły ludowej w Zabrzegu, uczęszczał do niemieckiego gimnazjum w Bielsku, studia filozoficzno-teologiczne kończył w Widnawie - Czechy. W 1910 uzyskał w Widnawie doktorat (z biblistyki). Pracę duszpasterską rozpoczął w 1904 r. w Widnawie. Stamtąd przeniesiony jako katecheta do Bielska, gdzie został także egzaminatorem oraz wykładowcą socjologii w Gimnazjum Państwowym.

W 1910 r. został profesorem filozofii, a w latach 1933-1938 był rektorem seminarium duchownego w Widnawie. Od młodości związał się z polskim ruchem narodowym. W czasach studenckich był prezesem seminaryjnego „Kółka Polskiego”. Miał wielkie zasługi w podtrzymywaniu ducha polskiego na Zaolziu. W okresie okupacji hitlerowskiej został administratorem parafii Ligota pow. bielski. Aresztowany 12. maj 1940 r., przetrzymany w areszcie gestapo Bielsku, w więzieniu w Cieszynie, Sosnowcu. Od 26. maj 1940 r. przewieziony do KZ Dachau, zarejestrowany w obozowej ewidencji jako więzień nr 12368. Następnie, 2. sierpień 1940 przeniesiono go do KZ Gusen i tam zginął 30. wrzesień 1940 r., (zmarł z wycieńczenia w obozowym szpitalu).

Jerzy Klistała

Bibliografia:

Jerzy Klistała, Martyrologium mieszkańców Bielska, Białej, Bystrej, Czechowic, Dziedzic, Jasienicy, Jaworza, Komorowic, Kóz, Mikuszowic, Porąbki, Szczyrku, Wilamowic, Wilkowic, Zabrzega, w latach 1939-1945 – słownik biograficzny. Wyd. 2008 r.