Józef Ciupa 1897 - 1944 Edycja

Józef Ciupa lebte während der deutschen Besatzung Polens im Dorf Mochty. Im Oktober 1943 wurde er zusammen mit seinem Verwandten Bolesław festgenommen. Die Festnahme erfolgte im Zusammenhang mit der Inhaftierung von Wacław Ciupa, der bereits im April 1943 in die Hände der Gestapo Schröttersburg (Płock) fiel. Sie alle waren verdächtig am Rinderschmuggel in das Generalgouvernement beteiligt zu sein. Józef saß zunächst im Polizeigefängnis Pomiechówek ein. Im November 1943 wurden er und Bolesław zum Gefängnis Ostenburg (Pułtusk) überstellt. Wacław verblieb in Pomiechówek und wurde dort am 1. November 1943 nach dem Todesurteil des Standgerichts hingerichtet. Gegen Józef und Bolesław verhängte die Gestapo die Schutzhaft und die Einweisung in ein Konzentrationslager Stufe III. Am 15. März 1944 erreichten sie das KZ Mauthausen. Józef wurde dem Außenkommando Zement (KZ Ebensee) zugeteilt, wo er am 21. Mai 1944 starb. Bolesław musste in Gusen die Zwangsarbeit verrichten. Zwar konnte er die Befreiung des Lagers erleben, doch er starb dort am 30. Mai 1945.

Quellen:

Personalakte von Józef Ciupa, in: Arolsen Archives, 1.2.2.1/11413517 (Bestand: Gestapo Zichenau)

Biographie von Boleslaw Ciupa im Portal der Gedenkstätte Fort III Pomiechówek: https://www.forttrzecipomiechowek.org/legionists/2626,Ciupa,Boles%C5%82aw

Biographie von Wacław Ciupa im Portal der Gedenkstätte Fort III Pomiechówek: https://www.forttrzecipomiechowek.org/legionists/1401,Ciupa,Wac%C5%82aw

Autorin: Dr. Katarzyna Woniak – Aleksander-Brückner-Zentrum für Polenstudien, Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg.

Józef Ciupa mieszkał podczas niemieckiej okupacji Polski we wsi Mochty. W październiku 1943 r. Niemcy schwytali go wraz z jego krewnym Bolesławem Ciupą. Areszt obojga miał związek z ujęciem Wacława Ciupy w kwietniu 1943 roku. Józef więziony był najpierw w Pomiechówku, a w listopadzie przeniesiono jego i Bolesława do więzienia w Pułtusku. Wacława natomiast pozostawiono w Pomiechówku, gdzie 1 listopada wykonano na nim wyrok śmierci sądu doraźnego. Józef i Bolesław otrzymali nakaz „aresztu ochronnego” w obozie koncentracyjnym III stopnia. 15 marca 1944 r. dotarli do KZ Mauthausen. Józefa przydzielono do obozu pracy „cement” (KZ Ebensee), gdzie 21 maja 1944 r. zginął. Bolesław musiał wykonywać równie morderczą pracę w Gusen. Wprawdzie doczekał tam wyzwolenia obozu, ale 30 maja 1945 r. zmarł z wycieńczenia.

Źródła:

Kartoteka Józefa Ciupy, w: Arolsen Archives, 1.2.2.1/11413517 (Zespół: Gestapo Zichenau)

Biografia Bolesława Ciupy na portalu Fort III Pomiechówek: https://www.forttrzecipomiechowek.org/legionists/2626,Ciupa,Boles%C5%82aw

Biografia Wacława Ciupy na portalu Fort III Pomiechówek: https://www.forttrzecipomiechowek.org/legionists/1401,Ciupa,Wac%C5%82aw

Autorka: Dr Katarzyna Woniak – Aleksander-Brückner-Zentrum für Polenstudien, Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg.