Zygmunt Wiśniewski 1902 - 1941 Edycja

Zygmunt Wiśniewski wurde im Dorf Kosinki im Landkreis Mława (Mielau) geboren. Mit seiner Familie lebte er in Żuromin; er war von Beruf Techniker und arbeitete als Händler. Seine Ehefrau war deutscher Abstammung und seine drei Kinder sollten im deutschen Sinne erzogen werden. Er wurde am 9. April 1940 als „Präventivhäftling“ festgenommen. Es handelte sich um eine Gestapo-Aktion zur Bekämpfung des Widerstands innerhalb der polnischen Intelligenz, die im Zuge des Erlasses des Reichssicherhauptamtes vom 3. April 1940 im Regierungsbezirk Zichenau (Ciechanów) stattfand. Jedoch schon im Februar 1940 war er von einem Volksdeutschen angezeigt worden, da er angeblich ausländische Sender gehört habe, was strengstens verboten war. Die Ermittlung bestätigten die Vorwürfe nicht; allerdings sollte er als „Deutschhasser“ in Beobachtung bleiben. Zygmunt wurde zunächst, wie tausende andere bei dieser Aktion festgenommene unschuldige Polinnen und Polen, in das Durchgangslager Soldau gebracht. Schon am 18. April 1940 erfolgte seine Überstellung in das KZ Dachau und am 25. Mai kam er nach Mauthausen. Seine Ehefrau stellte zwei Gesuche auf Aufhebung der „Schutzhaft“, die trotz ihrer deutschen Abstammung negativ entschieden wurden, da Zygmunt deutschfeindlich eingestellt sei. Am 20. Oktober 1941 wurde er in den Krankenbau in Gusen aufgenommen. Dort starb er am 3. November 1941 an „Dickdarmentzündung“.

Dr. Katarzyna Woniak, Universität Augsburg

Quelle:

Personalakte von Zygmunt Wiśniewski, in: Instytut Pamięci Narodowej Warszawa, Sign. IPN GK 629/6843 (Bestand: Gestapo Zichenau)

Zygmunt Wiśniewski urodził się we wsi Kosinki w powiecie Mława. Wraz z żoną mieszkał w Żurominie; z zawodu był technikiem i pracował jako handlarz. Jego żona była niemieckiego pochodzenia; trójka jego dzieci wychowywana była w duchu niemieckim. 9 kwietnia 1940 r aresztowany jako „więzień prewencyjny”. Była to na szeroką skalę zakrojona akcja Gestapo do zwalczania polskiego ruchu oporu wśród inteligencji w rejencji ciechanowskiej, oparta na rozporządzeniu Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy z dnia 3.03.1940 r. Ale już lutym 1940 r. Zygmunt trafił w ręce policji, bowiem jeden folksdojcz doniósł na Gestapo o rzekomym jego słuchaniu zagranicznych stacji radiowych, co było surowo zabronione. Dochodzenie zostało umorzone a Zygmunt trafił pod obserwację, do momentu aresztu w akcji przeciw inteligencji.

Najpierw Zygmunta umieszczono, tak samo jak tysiące innych w ramach tej akcji aresztowanych niewinnych Polek i Polaków, w obozie przejściowym w Działdowie. Już 18 kwietnia przewieziono go do KZ Dachau, skąd 25 maja 1940 r. trafił do KZ Mauthausen. Jego żona dwukrotnie zwracała się z prośbą o ułaskawienie, pomimo swego niemieckiego pochodzenia – bezskutecznie, bowiem Gestapo nadal utrzymywało, że Zygmunt wykazuje szczególnie antyniemieckie nastawienie. 20.10.1941 r. Polak trafił do baraku szpitalnego w Gusen, gdzie zmarł 3.11.1941 r. na „zapalenie jelita grubego“.

Dr Katarzyna Woniak, Universität Augsburg

Źródło:

Kartoteka Zygmunta Wiśniewskiego, w: Instytut Pamięci Narodowej Warszawa, sygn. IPN GK 629/6843 (Zespół: Gestapo Zichenau)