Zygmunt Durkowski 1899 - 1943 Edycja

Zygmunt Durkowski wurde in Łódź (Lodz, Litzmannstadt) geboren und lebte als Kaufmann in Rawa Mazowiecka. Er engagierte sich in der polnischen Untergrundorganisation, insbesondere bei den Kontakten mit der Exilregierung. Unter anderem bot er eine Unterkunft für die aus England angeflogenen polnischen Fallschirmspringer an. Bei den Fallschirmspringern handelte sich um Angehörige polnischer Widerstandsbewegungen, die vor allem Geld und Waffen für die Organisation brachten. Am 28. Dezember 1941 wurden zwei Fallschirmspringer nach ihrer Landung in der Nähe von Łowicz (Lowitsch) von Deutschen erschossen. Dabei fanden die Deutschen bei den Getöteten einen Brief mit Namen und Adressen vor. Die Ermittlungen ergaben, dass Zygmunt, dessen Name im vorgefundenen Schreiben genannt wurde, als Fallschirmagent aktiv war. Am 28. Januar 1942 wurde Zygmunt in seinem Haus festgenommen und am 12. März der Zichenauer Gestapo überstellt. In der Gestapo-Vernehmung gab er zu, in Kontakt mit den abgesetzten Fallschirmspringern zu stehen und einer Widerstandsorganisation angehört zu haben. Am 3. Juli 1942 wurde für ihn und für drei andere in gleicher Sache festgenomme Polen die Einweisung nach Mauthausen angeordnet. Bis dahin waren sie im Arbeitserziehungslager Soldau (Działdowo) gefangengehalten und misshandelt worden. Wenige Wochen nach seiner Überstellung nach Mauthausen verstarb Zygmunt in Gusen.

Dr. Katarzyna Woniak, Universität Augsburg

Quelle:

Personalakte von Georg Schoeppingk, in: Instytut Pamięci Narodowej Warszawa, Sign. IPN GK 629/5609 (Bestand: Gestapo Zichenau).

Zygmunt Durkowski urodził się w Łodzi. Z zawodu był kupcem i mieszkał w Rawie Mazowieckiej. Należał do struktur polskiego państwa podziemnego, głównie udzielając się w kontaktach z rządem na emigracji. Między innymi zaoferował przyjęcie w swoim domu polskich spadochroniarzy, zrzucanych w celach wojskowo-dyplomatycznych (tzn. cichociemni). 28.12.1941 r. dwóch spadochroniarzy zrzucono omyłkowo w pobliżu niemieckiego posterunku w Łowiczu, w wyniku czego zostali zastrzeleni. U jednego z nich Niemcy znaleźli list z nazwiskami i adresami. Dochodzenie wykazało, że Zygmunt był jednym z agentów. Miesiąc po zdarzeniu, 28.01.1942 r. został aresztowany i 12.03. dostarczony do ciechanowskiego Gestapo. W przesłuchaniu Zygmunt potwierdził, że zamierzał wspierać spadochroniarzy. Nie zaprzeczył również przynależności do ruchu oporu. Przez długi czas przetrzymywany i maltretowany w obozie w Działdowie (Soldau). 3.07.1942 r. zadecydowano o przeniesieniu go, wraz z trzema innymi w tej samej sprawie aresztowanymi Polakami, do obozu koncentracyjnego w Mauthausen. Zaledwie kilka tygodni po przybyciu Polak zginął w Gusen.

Dr Katarzyna Woniak, Universität Augsburg

Źródło:

Kartoteka Georga Schoeppingk, w: Instytut Pamięci Narodowej Warszawa, sygn. IPN GK 629/5609 (Zespół: Gestapo Zichenau).