Kazimierz Kobyliński 1923 - 1943 Edycja

Kazimierz Kobyliński wohnte in Posen bei seiner Mutter. Etwa ein Jahr vor dem Ausbruch des Zweiten Weltkrieges kam er auf die Luftwaffen-Offiziers-Schule in Krosno. Er legte dort sein Examen ab und wurde entlassen. Ab Juni 1940 leistete er Zwangsarbeit in der Deutschen Waffen- und Munitionsfabrik in Berlin-Borsigwalde und wurde im Gemeinschaftslager für polnische Zivilarbeiter in Berlin-Schönholz untergebracht. Am 26. April 1942 entwendete er zusammen mit vier anderen Zwangsarbeitern ein paar Kleidungsstücke aus einem Lagerraum des Heeresbekleidungsamtes. Kazimierz gestand die Tat, die Kleidungsstücke an sich genommen zu haben, da er selbst nur schlechte Kleidung hatte. Er sagte aus: „Ich nahm mir aus der Kiste eine Hose und eine Jacke.“ Aus der Untersuchungshaft schickte er Ende Juli 1942 einen polnisch-sprachigen Brief an seiner Mutter, der zwecks Zensur von einem Gerichtsdolmetscher ins Deutsche übersetzt wurde:

„Liebe Mutter, seit dem 30. April bin ich im Gefängnis, aber ich weiß nicht wie lange. Meine einzige Hoffnung sind Herr Jesu und die allerheiligste Mutter. Ich bete zu ihnen. Ich hoffe du verzeihst es mir mein schlechtes Handeln. Ich schwöre dir, dass ich niemals mit Kollegen gehen und ihren Rat hören werde. Ich bin noch jung. Wir haben uns das dritte Jahr schon nicht gesehen. Wenn wir uns nicht auf der Erde treffen, sehen wir uns im Himmel. Ich warte auf Antwort.“ Aus dem Brief geht es hervor, dass er sich zum Diebstahl der Wintersachen von seinen Freunden überreden ließ, was er nun schwer bereute. Am 11. August 1942 verurteilte das Berliner Sondergericht die Angeklagten „wegen gemeinschaftlichen schweren Diebstahls nach Polenstrafrechtsverordnung zu verschärftem Straflager von 5 Jahren.“

Nach dem Urteil wurden sie dem Straflager in Wronki zugeführt, von wo sie zum KZ Mauthausen gebracht wurden. Kazimierz starb dort kurz nach seiner Ankunft.

Quellen:

Personalakte von Kazimierz Kobyliński, in: Brandenburgisches Landeshauptarchiv Potsdam, Rep. 12 C Berlin II/6679 (Bestand: Staatsanwalt beim Sondergericht Berlin II)

Personalakte von Kazimierz Kobyliński, in: Bundesarchiv Berlin, R 3001/124607 (Bestand: Reichsjustizministerium)

Autorin: Dr. Katarzyna Woniak – Aleksander-Brückner-Zentrum für Polenstudien, Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg.

Kazimierz Kobyliński mieszkał razem z matką w Poznaniu. Jakiś rok przed wybuchem wojny uczęszczał do Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich w Krośnie, którą ukończył egzaminem. W czerwcu 1940 r. przybył transportem zbiorowym do Berlina, gdzie Urząd Pracy skierował go do Niemieckich Zakładów Zbrojeniowych i Amunicji w Berlinie-Borsigwalde. Zakwaterowany został w obozie dla polskich robotników w Berlinie-Schönholz. 26 kwietnia 1942 r. razem z czterema kolegami dopuścił się kradzieży ubrań z magazynów wojskowych. Kazimierz przyznał się do kradzieży, którą uzasadnił brakiem odpowiedniego odzienia. W przesłuchaniu zeznał: „Ze skrzyni zabrałem spodnie i kurtkę.” Pod koniec lipca wysłał z aresztu śledczego polskojęzyczny list do matki, który służba więzienna przechwyciła i na potrzeby cenzury przetłumaczyła na język niemiecki. W nim pisał:

„Kochana mamo, od 30 kwietnia znajduję się w więzieniu i nie wiem, jak długo tu jeszcze będę. Moją jedyną nadzieją są Jezus i święta Maryja. Modlę się do nich. Mam nadzieję, że wybaczysz mi moje złe zachowanie. Przysięgam Tobie, że nigdy już z kolegami nie pójdę i nie będę ich słuchał. Jestem jeszcze młody. Nie widzieliśmy się już trzeci rok. Jeśli nie spotkamy się na ziemi to zobaczymy się w niebie. Czekam na Twoją odpowiedź.”

Z listu wynika, że Kazimierz do kradzieży zimowych ubrań dał się namówić przez kolegów, czego bardzo żałował. 11 sierpnia 1942 r. berliński sąd specjalny skazał oskarżonych na podstawie prawa karnego dla Polaków na pięć lat ciężkiego obozu karnego za wspólną kradzież. Po wyroku młodych Polaków umieszczono w więzieniu we Wronkach, a stamtąd przewieziono ich do obozu koncentracyjnego w Mauthausen. Kazimierz zmarł kilka dni później.

Źródła:

Kartoteka Kazimierza Kobylińskiego, w: Brandenburgisches Landeshauptarchiv Potsdam, Rep. 12 C Berlin II/6679 (Zespół: Staatsanwalt beim Sondergericht Berlin II)

Kartoteka Kazimierza Kobylińskiego, w: Bundesarchiv Berlin, R 3001/124607 (Zespół: Reichsjustizministerium)

Autorka: Dr Katarzyna Woniak – Aleksander-Brückner-Zentrum für Polenstudien, Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg.