Władysław Mariański 1913 - 1942 Bearbeiten

Władysław Mariański wurde am 4. April 1941 in seinem Heimatdorf Okunin im Landkreis Płońsk vom Arbeitsamt in Nowy Dwór aufgefordert, Zwangsarbeit in Pillau in Ostpreußen zu verrichten. Er fuhr dorthin mit einem Sammeltransport und arbeitete bei einer Firma. Nach zwei Monaten vermittelte ihn das Arbeitsamt zu einem Maurermeister in Olsztyn. Da ihm der Lohn dort zu niedrig war, verließ er eigenständig seinen Arbeitgeber und flüchtete nach Okunin. Als er am 4. August 1941 mit den Freunden seine Rückkehr feierte, wurde er von zwei Volksdeutschen erkannt und als deutschfeindlich eingestellte Person dem Gendarmerieposten in Modlin zugeführt. Die Gestapo Schröttersburg (Płock) beantragte beim Reichsicherhauptamt Berlin für ihn die Schutzhaft und Einweisung in ein KZ, weil „sein Verhalten geeignet ist, den Widerstandsgeist innerhalb der polnischen Bevölkerung zu beleben“. Am 8. Mai 1942 traf Mariański im KZ Mauthuasen ein. Am 18. Juli 1942 sei er dort „auf der Flucht erschossen“ worden. Im Dorf Okunin erinnert heute ein Denkmal an die 60 von deutschen Besatzern ermordeten Einwohnern. Dort ist auch der Name Władysław Mariański verewigt.

Quelle:

Personalakte von Władysław Mariański, in: Arolsen Archives, 1.2.2.1/11412478 (Bestand: Gestapo Zichenau)

Autorin: Dr. Katarzyna Woniak – Aleksander-Brückner-Zentrum für Polenstudien, Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg.

4 kwietnia 1941 r. Urząd Pracy w Nowym Dworze Mazowieckim wysłał Władysława Mariańskiego ze wsi Okunin w powiecie płoński na roboty przymusowe w Pillau w Prusach Wschodnich. Wywieziono go transportem zbiorowym i skierowano do pracy w przemyśle. Po dwóch miesiącach Urząd Pracy przeniósł go do zakładu murarskiego w Olsztynie. Z uwagi na niskie wynagrodzenie Władysław opuścił samowolnie pracodawcę i udał się do swej rodzinnej wsi. Gdy 4 sierpnia 1941 r. razem z kolegami świętował swój powrót dostrzegło go dwóch folksdojczów i naniosło na niego do żandarmerii w Modlinie podkreślając przy tym jego rzekome antyniemieckie nastawienie. Gestapo Schröttersburg (Płock) dla Polaka zawnioskowało w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy w Berlinie o „areszt ochronny” w obozie koncentracyjnym, gdyż „jego zachowanie prowadzi do umocnienia polskiego ruchu oporu wśród polskiej ludności.” 8 maja 1942 r. Władysław dotarł do KZ Mauthausen a 18 lipca tego samego roku zastrzelono go „podczas ucieczki”. Dzisiaj we wsi Okunin znajduje się obelisk upamiętniający 60-ciu zamordowanych przez Niemców mieszkańców. Na nim uwieczniono też Władysława Mariańskiego.

Źródło:

Kartoteka Władysława Mariańskiego, w: Arolsen Archives, 1.2.2.1/11412478 (Zespół: Gestapo Zichenau)

Autorka: Dr Katarzyna Woniak – Aleksander-Brückner-Zentrum für Polenstudien, Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg.